Jadwiga urodziła się urodziła się w Bawarii prawdopodobnie pomiędzy 1178 a 1180 rokiem na zamku nad jeziorem Amer, jako córka hrabiego Bertolda IV i Agnieszki, hrabiów Andechs, którzy tytułowali się również książętami Meranii, Kroacji i Dalmacji. Miała czterech braci i trzy siostry. Jedną wydano za Filipa, króla Francji, drugą zaś za Andrzeja, króla Węgier (była matką św. Elżbiety), trzecia wstąpiła do klasztoru. Wykształcenie zdobyła w klasztorze benedyktynek w Kitzingen. W wieku 12 lat została wydana za księcia Henryka. Data ślubu nie jest bliżej znana. Nastąpił on jednak niebawem. Henryk Brodaty 8 listopada 1202 roku został panem całego księstwa. Rychło też udało mu się do dzielnicy śląskiej dołączyć dzielnicę senioratu, czyli krakowską, a także znaczną część Wielkopolski. Dlatego figuruje on w spisie władców Polski.
Chociaż Jadwiga była przedstawicielką śląskiej monarchii, prowadziła skromne życie. Nie jadała mięsa, piła wyłącznie wodę. Stroje książęce nosiła tylko podczas oficjalnych uroczystości. Chodziła boso i spała na twardym posłaniu. Większość czasu spędzała na pracy lub modlitwie. Henryk i Jadwiga stanowili wzorowe małżeństwo. Mieli pięcioro dzieci – dwóch synów: Bolesława i Henryka oraz trzy córki: Agnieszkę, Zofię i Gertrudę. Wkrótce jednak troje z nich zmarło. Ostatnich 28 lat pożycia małżeńskiego małżonkowie przeżyli związani uroczystym ślubem czystości. Księżna przeniosła się wówczas do trzebnickiego klasztoru sióstr cysterek, który wcześniej ufundowała i przyjęła mniszy styl życia. Zawsze gotowa była nieść pomoc słaby, chorym i biednym. Kiedy dowiedziała się o niezwykle surowym życiu swojej siostrzenicy, świętej Elżbiety z Turyngii (+ 1231), postanowiła ją naśladować. Do cierpień osobistych zaczęła dodawać pokuty, posty, biczowania, noszenie włosiennicy i czuwania nocne. Przez 40 lat życia spożywała pokarm tylko dwa razy dziennie, bez mięsa i nabiału. W 1238 roku na ręce swojej córki Gertrudy – ksieni w Trzebnicy – złożyła śluby zakonne i stała się jej posłuszna. Zasłynęła z pobożności i czynów miłosierdzia. Jako księżna, małżonka Henryka I Brodatego była osobą niezwykle wpływową w ówczesnym świecie. Posiadała również wiele cnót, które potwierdzają jej świętość i wyjątkowość.
Święta Jadwiga była kobietą niezwykle odważną, o czym może świadczyć jej wyprawa do Płocka w 1229 roku, aby zabiegać o uwolnienie porwanego męża. W swoim życiu Jadwiga dość mocno doświadczyła tajemnicy Krzyża. Przeżyła śmierć męża i prawie wszystkich dzieci. Jej ukochany syn, Henryk Pobożny, zginął jako wódz wojska chrześcijańskiego w walce z Mongołami pod Legnicą w 1241 roku. Narzeczony jej córki Gertrudy, Otto von Wittelsbach, stał się mordercą króla niemieckiego Filipa, w następstwie czego zamek rodzinny Andechs zrównano z ziemią, a Ottona utopiono w Dunaju. Siostra Jadwigi, Gertruda, królowa węgierska, została skrytobójczo zamordowana; druga siostra, królowa francuska, Agnieszka, ściągnęła na rodzinę taką hańbę, że nawet papież zmuszony był wkroczyć i ukarać jawnogrzesznicę. Mąż Jadwigi, książę Henryk, dostał się do niewoli Konrada Mazowieckiego; gdy Jadwiga pieszo i boso poszła z Wrocławia do Czerska i rzuciła się do nóg Konradowi, dopiero wówczas wyżebrała uwolnienie męża, pod warunkiem jednak, że ten zrezygnuje z pretensji do Krakowa. W końcu jeszcze spadł na Henryka grom klątwy za przywłaszczenie sobie dóbr kościelnych i książę umarł obłożony klątwą. Jadwiga jednak bez szemrania znosiła te wszystkie dopusty Boże.
Wyczerpana surowym życiem mniszki zmarła 14 października 1243 roku w klasztorze trzebnickim. Pochowano ją w kościele świętego Bartłomieja w Trzebnicy. Już 26 marca 1267 roku w Viterbo, papież Klemens IV, wydał bullę kanonizacyjną, w której ogłosił doroczną uroczystość Jadwigi, księżnej Polski, na dzień 15 października. Jednak kult Jadwigi ograniczał się tylko do terenów Królestwa Polskiego. Na prośbę Jana III Sobieskiego w 1680 roku papież Innocenty XI rozciągnął kult świętej Jadwigi na cały Kościół Powszechny. Papież Pius XI w 1929 roku przesunął uroczystość świętej Jadwigi na dzień 16 października.
W ikonografii święta Jadwiga przedstawiana jest jako młoda mężatka w długiej sukni lub w książęcym płaszczu z diademem na głowie, czasami w habicie cysterskim. Jej atrybutami są: but w ręce, krzyż, księga, figurka Matki Bożej, makieta kościoła w dłoniach i różaniec.
Jan Matejko - św. Jadwiga Śląska - obraz z 1866 roku
Św. Jakub Apostoł
Święty Jakub Większy (Starszy) Apostoł był bratem Świętego Jana Apostoła Ewangelisty. Ojcem ich był Zebedeusz. Matką Salome – kuzynka Najświętszej Maryi Panny, zwana niegdyś siostrą Matki Jezusa (wszystkich krewnych Biblia określa słowem „bracia”, lub „siostry”). Zebedeusz ze swymi synami Jakubem i Janem mieszkali nad jeziorem Tyberiadzkim (Galilejskim) i trudnili się rybołówstwem, podobnie jak Piotr, Andrzej i Filip. Święty Łukasz pisze wyraźnie, że byli wspólnikami. Zaś matka Synów Zebedeuszowych – Salome, należała do najwierniejszych towarzyszek Jezusa, podczas Jego publicznej działalności. Była jedną z kilku niewiast, które usługiwały Jezusowi.
Należał do uprzywilejowanych uczniów Chrystusa, którzy byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira (Mk 5, 37) przemienienia na górze Tabor (Mt 17, 1; Mk 9, 1; Łk 9, 28) oraz modlitwy w Ogrójcu (Mt 16, 1-37) Jakub i Jan znani byli z porywczego charakteru, dlatego też Chrystus nazwał ich Synami Gromu (Łk 9, 53; Mk 3, 17). Tradycja podaje, że święty Jakub Większy po Zesłaniu Ducha Świętego udał się najpierw do Hiszpanii, żeby tam głosić Dobrą Nowinę. Był pierwszym wśród apostołów, a drugim po świętym Szczepanie męczennikiem Kościoła. Herod Agryppa I wnuk Heroda Wielkiego, kazał ściąć go mieczem (Dz 12, 1-2) podczas pierwszego prześladowania. Tradycja utrzymuje, że apostoł przed śmiercią żałował swego kata, który wzruszony taką postawą, nawrócił się na wiarę chrześcijańską. Kiedy w VII wieku Arabowie zajęli Ziemię Świętą, ciało świętego Jakuba miało być potajemnie wywiezione do Hiszpanii i tam złożone do grobu. Kiedy i tam Maurowie wtargnęli, ciało Świętego ukryto.
Legenda głosi, iż pustelnik Pelagiusz wiedziony migoczącymi światłami na jednym ze wzgórz odkrył grób Jakuba Apostoła. Miejsce to ów eremita nazwał Compostelą, – czyli Polem Gwiazd. Nieco później, podczas jednej z potyczek chrześcijan i muzułmanów o Półwysep Iberyjski Jakub Apostoł w cudowny sposób miał się objawić i pomóc chrześcijanom zadać druzgocącą klęskę hordom Maurów. Od tego momentu Święty Jakub stał się patronem Hiszpanii. Na miejscu jego pochówku król Alfonso II kazał wybudować świątynię, jakiej świat jeszcze nie widział. Do Santiago zaczęły napływać liczne rzesze pątników z całej chrześcijańskiej Europy. W kolejnych wiekach pielgrzymka była mniej lub bardziej popularna; obecnie zaś pod patronatem Unii Europejskiej, jako Pierwszy Europejski Szlak Kulturowy. Fenomen tej drogi do grobu Świętego Jakuba przestał już być stricte religijną formą i ściąga do siebie ludzi z całego świata, o różnych wyznaniach. Pątnicy zdążają, często pieszo, na ogół w małych grupach, a nawet wprost indywidualnie, – co różni ich od wielkich pielgrzymek do sanktuariów maryjnych.
Święty Jakub Większy jest patronem wojowników, robotników, aptekarzy, farmaceutów, kapeluszników, woskarzy, kowali, pielgrzymów, jest opiekunem jabłek i ziemiopłodów, bywa wzywany w modlitwach o pogodę i w przypadku reumatyzmu. W kościele łacińskim jego święto obecnie obchodzone jest 25 lipca.
W ikonografii święty Jakub przedstawiany jest jako apostoł, rycerz i pielgrzym, jako starzec o silnej budowie ciała w długiej tunice i w płaszczu lub pielgrzym w miękkim kapeluszu z szerokim rondem. Jego atrybutami są: bukłak, kij pielgrzyma, księga, miecz, muszla, torba, turban turecki, zwój.
Figura św. Jakuba Większego w Santiago de Compostela w Hiszpanii
Opracował Paweł Hałuszczak - Lusowo 2012
Bł. Alan de Rupe
Bł. Alan de Rupe - urodził się w Bretanii w 1428 roku. W 1459 roku wstępuje do zakonu dominikanów i rozpoczyna studia w Paryżu. W 1460 roku jest tam lektorem, czyli wykładowcą teologii. Rok później tę samą funkcję pełni w Lilie. Właśnie tam, w 1462 roku postanawia przenieść się do miejscowego zreformowanego konwentu dominikanów (obserwantów) - wybiera surowszą, bardziej pierwotną regułę dominikańską - by całkowicie móc się oddać służbie głoszenia Chrystusa. W 1464 roku znowu zostaje lektorem w Douai, cztery lata później – w Gand, w 1470 roku zaś – w Rostoku. Na uczelni tego miasta uzyskuje stopień naukowy na podstawie rozprawy o cudzie Pozdrowienia Apostolskiego. Od 1473 roku pełni obowiązki magistra teologii. Dwa lata później uczestniczy w kapitule holenderskiej prowincji obserwantów. Kiedy wracał do Rostoku, zachorował w Zwolle (święto Wniebowzięcia NMP) i trzy tygodnie później, 7 września 1475 roku, w wigilię święta Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, czterdziestoośmioletni
dominikanin umiera.
Współcześni Alanowi szanowali go za świętość, wiedzę i gorliwość. Doszedł on do wysokich stanowisk w zakonie, z funkcją wizytatora dominikanów w Polsce włącznie. Musiał być mężem promieniującym wielką świętością, skoro zaraz po jego śmierci ludzie zaczęli oddawać mu spontanicznie cześć. Kiedy zastanawiamy się nad wielkością tego człowieka, wystarczy przypomnieć znamienny fakt, że gdy w latach 1457-1464 de Rupe przeżywał wielki kryzys wiary, umiał wytrwać we wszystkich zobowiązaniach, także w swych praktykach maryjnych, i codziennie odmawiał Psałterz Najświętszej Maryi Panny. Właśnie po wykazaniu heroicznej cnoty wierności i wytrwałości ukazała mu się w 1464 roku Najświętsza Maryja Pana i wręczyła mu pierścień, znak duchowych zaślubin.
Hagiografowie błogosławionego zgodnie twierdzą, że Matka Najświętsza, czyniąc Alana swoim oblubieńcem duchowym, uczyniła go zarazem swym pełnomocnikiem. Poleciła mu propagować w swym imieniu Różaniec i zakładać bractwa różańcowe. Wskazała wprost na nowy rodzaj modlitwy i medytacji, mogący przywrócić prostotę, szczerość i wewnętrzną kontemplację, a tym samym odnowić duchowość wiernych, którzy coraz bardziej zaczęli oddawać się zewnętrznym aktom pobożności, szczególnie kupowaniu odpustów. Tak więc Różaniec został dany na czasy, kiedy Kościół był słaby i niepewny, kiedy wołano o jego reformę. Bł. Alan de Rupe wypracował metodę, która umożliwiła w krótkim czasie upowszechnienie Różańca Świętego w całej Europie. Opracował on bowiem dwie praktyki duszpasterskie. Po pierwsze proponował głosić kazania według schematu różańcowego. Po drugie nawoływał do zakładania bractw różańcowych. Tym sposobem nie tylko przybliżał ludziom Matkę Najświętszą w łatwym do zapamiętania schemacie i w sposób poruszający serca, ale też zatroszczył się o to, aby zasiane ziarno wzrastało i przynosiło owoce.
Ten niezwykły człowiek zaczął propagować Różaniec i nadał mu też nowe znaczenie duchowe, związane z ideą różańcowego bractwa, które okazało się wyśmienitym środkiem na rozpowszechnianie i umacnianie tej formy maryjnej pobożności. Pierwsze bractwo bł. Alan założył w Douai, we Francji, w roku zaślubin, kiedy to istniejące już Bractwo Dziewicy Maryi i św. Dominika przekształcił w bractwo różańcowe. Jego członkom polecił, by codziennie odmawiali maryjny Psałterz – sto pięćdziesiąt Zdrowaś Maryjo – czemu miało towarzyszyć rozważanie najważniejszych tajemnic wiary, a po każdym dziesiątym Pozdrowieniu Anielskim mieli wplatać jedno Ojcze nasz. W 1470 roku bł. Alan de Rupe wydał książkę „De utilitate Psalterii Mariae” (O używaniu Psałterza Maryi), w której wykładał sposób odmawiania Różańca przejęty z duchowości Dominika z Prus (sto pięćdziesiąt „Zdrowaś Maryjo” poprzedzielanych piętnastoma Ojcze nasz, a każda modlitwa łączona z rozważaniem jednej tajemnicy wiary: od Zwiastowania do powtórnego przyjścia Jezusa). Książka wzbudziła wśród szerokich mas wiernych wiarę w moc Różańca Świętego, za pomocą którego można było wyjednać u Maryi miłosierdzie i opiekę. Szczególną popularność zyskała w Augsburgu i w Kolonii, a za tymi miastami poszły inne, rywalizując w gorliwości. W ten sposób Alan zaczął realizować dzieło swego życia: przeniesienie ćwiczenia modlitewnego z klasztornego zacisza na zewnątrz, do świata, oraz uczynienie z modlitwy indywidualnej modlitwy wspólnotowej, bowiem chciał, aby Różaniec odmawiano w grupach. Dzieło rozpoczęte przez bł. Alana de Rupe doprowadził do końca przeor dominikanów w Kolonii - Jakub Sprenger, który w 1475 roku w święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, założył przy klasztornym kościele, w obecności cesarza i nuncjusza, nowy rodzaj bractwa różańcowego. Bractwo to niebawem zyskało aprobatę Kościoła i już w 1783 roku liczyło sto tysięcy członków.
Opracowane na podstwaie książki ks. Józefa Orchowskiego "Tryptyk Różańcowy", Michalineum 2001
Święta Urszula Ledóchowska
Jako 21-letnia dziewczyna wstąpiła do klasztoru urszulanek w Krakowie i w dniu obłóczyn, 17 kwietnia 1887 roku, przyjęła zakonne imię Maria Urszula. Wyróżniała się gorliwością w modlitwie i umartwieniach. Pierwszą profesję zakonną złożyła 28 kwietnia 1889 roku. „Obym tylko miłować umiała! Palić, spalać się miłością ” – tak pisała w przeddzień złożenia ślubów zakonnych 24 letnia Julia Ledóchowska, nowicjuszka w klasztorze urszulanek w Krakowie. W dzień profesji przyjęła imię Maria Urszula od Jezusa Ukrzyżowanego, a słowa tu przytoczone stały się linią przewodnią całego jej życia. Urodziła się w rodzinie, która zarówno ze strony matki (Szwajcarki z rycerskiego rodu Salisów) jak i ojca (potomka starego polskiego rodu) dała licznych mężów stanu, żołnierzy i duchownych, zaangażowanych czynnie w dzieje Europy i Kościoła. Wyrastała w atmosferze mądrej i wymagającej miłości rodziców, wśród licznego rodzeństwa. Trójka
najstarszych dzieci obrała drogę życia konsekrowanego: Maria Teresa (beatyfikowana w 1975) założyła w przyszłości Sodalicję św. Piotra Klawera, a młodszy brat Włodzimierz był generałem Jezuitów. Matka Urszula przeżyła w klasztorze krakowskim 21 lat. Zwracała uwagę swym rozmiłowaniem w Bogu, talentem wychowawczym i wrażliwością na potrzeby młodych w zmieniających się warunkach społecznych, politycznych i obyczajowych. Gdy
kobiety rozpoczęły studia na Uniwersytecie Jagiellońskim doprowadziła do otwarcie pierwszej w Polsce bursy dla studentek, gdzie mogły otrzymać bezpieczne miejsce do życia i studiów, a także solidną formację religijną. Powodowana tą wrażliwością, z błogosławieństwem Papieża Piusa X rozpoczęła pracę wychowawczą w sercu wrogiej Kościołowi Rosji. Gdy wyjeżdżały z drugą siostrą w stroju świeckim (życie zakonne w Rosji było zabronione) do Petersburga nie wiedziała, że rusza w nieznane, a Duch Święty poprowadzi ją drogami, których nie przewidziała.
W Petersburgu Matka i powiększająca się wspólnota sióstr (erygowana wkrótce
jako dom autonomiczny) żyły w ukryciu i choć pod stałym niemal nadzorem policji, prowadziły intensywną pracę wychowawczą i religijną ukierunkowaną także na zbliżenie między Polakami i Rosjanami. Z powodu wybuchu wojny 1914 roku M.Urszula musiała opuścić Rosję. Wyjechała do Sztokholmu. W okresie skandynawskiej peregrynacji (Szwecja, Dania, Norwegia), działalność Matki skupia się, obok pracy wychowawczej, na twórczym udziale w życiu miejscowego Kościoła, pracy na rzecz pomocy ofiarom wojny i zaangażowaniu ekumenicznym. Dom Matki i sióstr był oparciem dla ludzi o różnych orientacjach politycznych i religijnych. Jej gorący patriotyzm szedł w parze z otwarciem na inność i różnorodność. Zapytana jaką politykę prowadzi, odpowiedziała bez wahania: moją polityką jest miłość. W 1920 roku Matka Urszula wraca z siostrami i dużą grupą sierot po emigrantach do Polski. Stolica Apostolska przekształca autonomiczny klasztor w
zgromadzenie apostolskie, dając mu nazwę: Urszulanki od Najświętszego Serca Jezusa Konającego. Duchowość zgromadzenia skupia się wokół kontemplacji zbawczej miłości Chrystusa i uczestniczeniu w Jego misji przez wychowanie i nauczanie oraz służbę ludziom szczególnie cierpiących, opuszczonych, żyjących na marginesie społeczeństwa, poszukujących sensu życia. Matka Urszula wychowuje siostry do umiłowania Boga nade wszystko, a w Bogu każdego człowieka i całego stworzenia. Uśmiech, pogodę ducha, pokorę i zdolność przeżywania szarej codzienności jako uprzywilejowanej drogi ku świętości, uważa za szczególnie wiarygodne świadectwo więzi z Chrystusem i narzędzie wpływu
ewangelizacyjnego i wychowawczego. Ona sama była przejrzystym przykładem takiego życia.
Zgromadzenie rozwija się szybko. Powstają wspólnoty sióstr w Polsce i na ubogich, wielonarodowych i zróżnicowanych religijnie kresach wschodnich. W 1928 roku powstaje dom generalny w Rzymie, i bursa, aby uboższe dziewczęta mogły zapoznać się z bogactwem duchowym i religijnym serca Kościoła i europejskiej cywilizacji. Siostry podejmują też pracę wśród ubogich na obrzeżach Rzymu. W 1930 roku siostry, towarzysząc dziewczętom jadącym w poszukiwaniu pracy, osiedlają się we Francji. Wszędzie, gdzie jest to możliwe Matka Urszula tworzy ośrodki pracy wychowawczej i nauczycielskiej, posyła siostry do katechezy i do pracy w dzielnicach nędzy, organizuje
wydawnictwa dla dzieci i młodzieży, sama pisze artykuły i książki np. powieści dla dzieci, t.j. "Z urwisa - bohater". Inicjuje i wspiera tworzenie organizacji dla dzieci (Krucjata Eucharystyczna), młodzieży starszej i dla kobiet. Bierze czynny udział w życie Kościoła i Kraju, za co otrzymuje wysokie odznaczenia kościelne i państwowe. Gdy jej pracowite i niełatwe życie dobiegło końca w Rzymie, 29 maja 1939 roku, ludzie mówili, że zmarła święta.
Sługa Boży Jan Paweł II beatyfikował Matkę Urszulę 20 czerwca 1983 w Poznaniu. 18 maja 2003 roku, w dniu swoich 83. urodzin, Jan Paweł II ogłosił ją w Rzymie świętą.
Źródło: Biografia na stronach Watykanu